کوههای ایران
در ایران چهار رشته کوهستان وجود دارد:
1-رشته کوههای شمالی – یا- کوههای البرز.
2- رشته کوههای غربی – یا –کوههای زاگرس(پا طاق).
3-رشته کوههای مرکزی و شرقی.
4-رشته کوههای جنوبی – یا – کوههای ساحلی
********
1-رشته کوههای شمالی(البرز): این کوهها که در حقیقت دنباله کوههای قفقاز است ار آرارات شروع شده و بصورت قوسی موازی با ساحل ، ازجنوب دریای خزر گذشته بطرف شمال خراسان پیش میرود و بعد تا سرزمین افغانستان ادامه پیدا کرده و به سلسله جبال ((هندوکش – یا – هندوکوش)) میپیوندد. طول این رشته جبال در حدود 1000 کیلومتر است و شامل کوههای آذربایجان وخراسان و مازندران است.
مرتفعترین قلل منطقه آذربایجان (سبلان) در شمال شرقی تبریز با 4811 متر ارتفاع است که همیشه از برف مستور و دارای چشمه های آب گرم است.
مرتفعترین قلل منطقه خراسان (بینالود) در مغرب مشهد با 3515 متر ارتفاع است که رطوبت نواحی اطراف آن بسبب دوری از دریای خزر کم است.
مهمترین تاثیر جغرافیایی سلسله جبال البرز که بصورت دیواری جسیم سراسر جنوب دریای خزر را مسدود کرده است، حفظ بخار آب متصاعد از دریای خزر ، در همان منطقه و جلوگیری از انتشار ابرهای باران دار (که از بخار آب دریای خزر ایجاد شده اند)بسوی نواحی مرکزی است و باین جهت ، همه آب موجود در این ابرها در همان مناطق دامنه های شمالی سلسله جبال یعنی (گیلان و گرگان و مازندران) فرو میریزند.
*********
2-رشته کوههای غربی (زاگروس) – این کوهها نیز مانند کوههای البرز از آرارات در شمال غربی ایران شروع شده با جهت شمال غربی ، جنوب شرقی ، سراسر مغرب را پوشانیده و بطرف تنگه هرمز پیش میرود و سپس به کوههای ساحلی دریای عمان پیوسته و ئارد پاکستان میشود. این رشته جبال شامل کوههای آذربایجان غربی ، لرستان ، کردستان و فارس میشود.
مرتفغعترین قلل منطقه آذربایجان (مورشهیدان) در مرز ایران و ترکیه، 3614متر ارتفاع است که اکثراً از برف پوشیده شده است.
مرتفعترین قلل منطقه کردستان و لرستان(الوند) در جنوب همدان با 3571متر ارتفاع است که از زیباترین و خوش منظره ترین کوههای ایران محسوب میشود.
مرتفعترین قلل منطقه فارس (دنا) در مشرق شیراز با 4276 متر ارتفاع است که بعد از قله دماوند ، مرتفعترین قلل ایران محسوب میشود.
3-رشته کوههای مرکزی و شرقی – این رشته کوهها از شمالغربی به جنوب شرقی کشیده شده و از قافلالنکوه تا مکران و بلوچستان امتداد دارد .
قلل مهم این رشته کوه ها عبارتند از (کرکس) جزء رشته کوه های مرکزی که در جنوب کاشان واقع شده و 4216 متر ارتفاع دارد و (آهنگران) حزء رشته کوه های شرقی که 2877 متر ارتفاع دارد.
4- رشته کوه های جنوبی(ساحلی ) – این کوه ها را در حقیقت باید امتداد کوه های رشته غربی دانست. در امتداد خلیج فارس و دریای عمان این رشته کوه ها با جهت غربی شرقی کشیده شده و تا بلوچستان ادامه دارد واز سوی دیگر امتداد این کوه ها در شبه جزیره عربستان نیز دیده می شود.
شکستگی های طبیعی زمین که منجربه ایجاد خلیج همیشه فارس شده است بین کوه های دو منطقه ایران و عربستان جدایی افکنده است. کوه های جنوبی ایران به خلاف کوه های شمالی و غربی که جوان و متعلق به دوران سوم زمین شناسی هستند، جزء کوه های دوران اول محسوب میشوند زیرا دارال قلل ساییده وکم ارتفاعی است.
مهمترین کوه های ایران که دارای ارتفاعی از 4000 متر به بالا هستند .
به ترتیب از لحاظ ارتفاع خود ، از این قرار است.
کوه دماوند 5671 متر
کوه سبلان 4879 متر
تخته سلیمان 4820 متر
علم کوه 4841 متر
زرد کوه 4545 متر
چهل نابالغان 4500 متر
هزار 4419 متر
لاله زار 4401 متر
اشتران کوه 4326 متر
بل 4320 متر
کلایر 4297 متر
کربوش 4295 متر
دنا 4276 متر
فیروز کوه 4200 متر
کلون بسته 4200 متر
نیله 4176 متر
لار 4150 متر
منار 4117 متر
هفت تنان 4100 متر
شیر کوه 4075 متر
عسلک 4080 متر
تخت شاه 4056 متر
زرین کوه 4070 متر
تفتان 4043 متر