مژده فصل بهار

مژده فصل بهار 

سال نو، ماه نو،نوروزک مبارک باد

((سال نو، ماه نو،نوروزک مبارک باد)) سنتی است که  از گذشته های دور، در روستای کهنه (از توابع شهرستان جغتای استان خراسان رضوی) رایج بوده و به منظور م‍‍ژده ی در پیش بودن و نزدیک شدن نوروز و فصل بهار ،  حدود یک هفته مانده به عید ، بوسیله خردسالان و نوجوانان به مورد اجرا گذاشته می شود و تقریبا شبیه سنت قاشق زنی میباشد که در بین دیگر اقوام ایرانی رایج است با این تفاوت که در سنت قاشق زنی با کوبیدن قاشق بر درب منازل نزدیک شدن عید را به صاحب خانه مژده میدهند ولی در سنت( سال نو ، ماه نو) با خواندن شعر و سرود نزدیک شدن عید را مژده میدهند.

در خصوص این سنت باید گفت که نوجوانان پسر در شبهای پایانی ماه اسفند، بصورت گروهی به درب منازل  اهالی روستا رفته و یکی از آنها بعنوان تک خوان شروع به خواندن ابیاتی به شرح زیر نموده و بقیه افراد گروه در پایان هر بیت با گفتن ( سال نو ، ماه نو ، نوروزک مبارک باد ) فرد تک خوان را همراهی می کنند. ( نکته شایان ذکر اینکه این سنت اصالتا ریشه در فرهنگ ایران باستان دارد ولی اشعار و سروده های مورد استفاده در این مراسم متاثر از فرهنگ اسلامی و شیعی می باشند).

اول گویم سخن حمد خدا را    کریم و لم یزل بی منتها را           

                سال نو ، ماه نو ، نوروزک مبارک باد

امام اولم آمد به میدان              ملائک بر سرش می خواند قرآن

             سال نو ، ماه نو ، نوروزک مبارک باد

زبان بگشای تا گویم سخن را       امام دومین یعنی حسن را

            سال نو ، ماه نو ، نوروزک مبارک باد

امام سومین یعنی حسین است      گل باغ محمد نور عین است

            سال نو ، ماه نو ، نوروزک مبارک باد

امام چهارمین زین العباد است      گل باغ محمد را مراد است

            سال نو ، ماه نو ، نوروزک مبارک باد

امام پنجمین خوانم زباقر           به فریادت رسد در روز آخر

            سال نو ، ماه نو ، نوروزک مبارک باد

امام ششمین خوانم زجعفر        به فریادت رسد در روز محشر

            سال نو ، ماه نو ، نوروزک مبارک باد

امام هفتمین موسای کاظم        به لطف او همه کارها مسازم

            سال نو ، ماه نو ، نوروزک مبارک باد

امام هشتمین سلطان رضا را    به ما آسان کند روز جزا را

            سال نو ، ماه نو ، نوروزک مبارک باد

امام نهمین ورد زبان است     تقی بخشنده هر دو جهان است

            سال نو ، ماه نو ، نوروزک مبارک باد

امام دهمین خوانم نقی را              شه کشور امیرالمومنین را

            سال نو ، ماه نو ، نوروزک مبارک باد

امام یازدهم حسن عسکر      که آبت میدهد از حوض کوثر

            سال نو ، ماه نو ، نوروزک مبارک باد

امام دوازدهم مهدی الهادی          محمد مهدی و صاحب زمانی

            سال نو ، ماه نو ، نوروزک مبارک باد

در پایان این 13 بیت ، همه افراد گروه، بصورت هماهنگ و با صدای بلند نام یکی از پسرها یا دخترها یا نوه ی صاحب خانه  را با کلام زیر مورد خطاب قرار داده و بدین ترتیب از صاحب خانه طلب شیرینی به مناسبت در پیش بودن عید نوروز را می نمایند.

 لیک لیکی بالای چنار  

می زنه قیل و مقال

بی بی جان عیدی بیار 

ما عیدی نمی خواهیم

جوز و مرغنه می خواهیم

سلمان برار ما (سلمان برادر ما) 

 در وکو برای ما ( در را به روی ما باز کن )

بارونه که میباره ( بارش نرم باران)

تر می شه قبای ما ( لباس ما را خیس میکند)

افراد خانه که سروده های بالا را از ابتدا تا پایان گوش کرده اند ، با شنیدن فراز پایانی این مراسم ، درب خانه را با خوشحالی و با روی  باز بر روی نوجوانان  گشوده و افراد گروه را با دادن شیرینی ، تنقلات ، آجیل و یا وجه نقد ، بدرقه می نمایند . افراد گروه نیز در هنگام ترک محل ، پذیرایی و مهربانی صاحب خانه را سپاس گفته و با زبان نظم برای آن خانه آرزوی آبادی و وفور نعمت می نمایند :

الهی که این خانه معمور باد

سراسر پر از نعمت و نور باد  

گزند شیاطین و چشم حسود

از این خانه و صاحبانش دور باد

در بین افراد این گروه ، یک نفر که اصطلاحا به او انباردار می گویند ، مسئول گرفتن و جمع آوری شیرینی و موارد اهدایی می باشد . او تمام موارد اهدایی را تا پایان مراسم جمع آوری و نگهداری نموده و در پایان ، بین افراد گروه تقسیم می نماید.

  مژده فصل بهار