پیشینه ی تاریخی روستای الله آباد :
این وب سایت در خصوص پیشینه ی تاریخی روستای الله آباد سعی نموده که مطالب منتشره را بر مبنای منابع مستند بیان نماید لذا در این راستا پس از مطالعات و بررسی های متعدد در فرهنگ های جغرافیایی سه فرهنگ را که بیانگر وضعیت ابادی های ایران از سنوات قبل از 1289 هجری شمسی تاسال 1381 می باشند برگزیده و بر مبنای ان فرهنگ ها پیشینه و گذشته ی تاریخی الله آباد را در سه مرحله تقسیم بندی نموده است .
مرحله ی اول : فرهنگ جغرافیایی ایران (خراسان )که در سال 1289 هجری شمسی توسط ستاد فرماندهی وزارت جنگ بریتانیا تهیه شده و بیانگر وضعیت ابادی های خراسان در سالهای قبل از 1275 هجری شمسی(بیش از یک قرن پیش ) می باشد بر اساس سفرنامه اقای شیندلر آلمانیschindler)) درباره ی الله آباد چنین نوشته است : ALLAH ABAD
روستایی است با 30 واحد مسکونی واقع در دشت جوین در
فاصله ی تقریبی 15 مایلی (24کیلومتری ) شمال جغتای .
(منظور از این الله آباد ، الله آباد پایین یا همان ثقیه بوده و الله آباد کنونی در آن زمان وجود نداشته است . 30 واحد مسکونی مورد اشاره را نیز،در حال حاضر میتوان بر مبنای اثرات باقی مانده در قلعه مخروبه الله آباد پایین ، شمارش نمود.)
مرحله ی دوم : فرهنگ جغرافیایی ایران ( جلد نهم ) که بر مبنای تقسیمات وزارت کشور در سال 1329شمسی بوسیله اداره ی جغرافیایی ارتش ایران در سال 1331 انتشار یافته و بیانگر وضعیت ابادی های ایران در سالهای قبل از 1331 می باشد درباره ی الله آباد چنین نوشته است :
الله آباد: ده از دهستان کهنه بخش جغتای شهرستان سبزوار -24 ک باختر جغتای – سر راه مالرو عمومی شریف اباد
دامنه – معتدل – سکنه 174 – شیعه – فارسی – قنات – غلات – پنبه – زیره – شغل زراعت – راه مالرو
(منظور از این الله آباد نیز ، الله آباد پایین یا همان ثقیه بوده و الله آباد کنونی در آن زمان وجود نداشته است و در خصوص 174نفر سکنه مورد اشاره نیز باید گفت که این افراد اعضاء خانواده هایی بوده اند که بعنوان اداره کنندگان امور کشاورزی و باغبانی قناتها در خدمت شازده ی افسر بوده اند .)
مرحله سوم : گر چه این مرحله را نمی توان بعنوان پیشینه ی تاریخی مطرح نمود و بیانگر وضعیت سالهای اخیر می باشد اما جهت تکمیل سیرمراحل تاریخی اختصارا به ان پرداخته می شود .
فرهنگ جغرافیایی ابادی های کشور که بر اساس اطلاعات جمع آوری شده در سال 1381 و بر مبنای تقسیمات کشوری سال 1383 بوسیله ی سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح در سال 1384 انتشار یافته و بیانگر وضعیت آبادیها در سالهای قبل از 1381 میباشد، درباره الله آباد چنین نوشته است :
الله آباد ALLAH ABAD
به مختصات طول جغرافیایی :56 درجه و 53 دقیقه ، عرض جغرافیایی: 36 درجه و 42 دقیقه وارتفاع متوسط 1210 متر که در 19 کیلومتری شمال غرب شهر جغتای قرار گرفته است .
موقعیت طبیعی : دشتی .
رودخانه : رودخانه فصلی کال شاطه (کال عریان ) در 5/2 کیلومتری شرق ابادی جریان دارد .
کوه : کوه کمر الله آباد با ارتفاع 1410 متر در 1 کیلومتری غرب آبادی واقع شده است .
تپه : تپه قلعه دختر با ارتفاع 1310 متر در 4 کیلومتری غرب روستا قرار دارد .
جمعیت : 83 خانوار که شامل 491 نفر است.از این تعداد70 درصد با سواد هستند.
مشاغل عمده آبادی : زراعت ، دامداری ، باغداری و کارگری .
محصولات عمده زراعی : گندم ، جو، چغندر قند ، زیره و نخود .
نوع کشت : آبی و دیمی .
محصولات عمده باغی : انگور،زردالو،آلو و انار .
منابع آب کشاورزی : قنات .
منابع آب آشامیدنی : قنات .
امکانات این روستا عبارت است از : برق، دبستان ( مختلط ) ،نهضت سواد اموزی ،گرمابه ، شورای اسلامی روستایی ، دفتر مخابرات و مسجد .
ضمنا اين فرهنگ جغرافيايي در جدول مربوط به اماكن دهستان از الله آباد با عنوان الله آباد افسر نام برده است.
پیشینه ی تاریخی روستای الله آباد فراتر از انچه در فرهنگهای جغرافیایی امده و بر مبنای تحقیقات انجام شده :
این وب سایت تاکنون در رابطه با اینکه قنات الله اباد و ثقیه در چه زمانی و با همت چه شخص یا اشخاصی احداث شده تاکنون به اطلاعاتی دست نیافته اما در خصوص مالکیت و چگونگی اداره ی ان از اواخر قرن گذشته تاکنون بر مبنای سر نخی که از گفته های کهنسالان به دست اورده شروع به تحقیق و بررسی نموده و پس از تحقیقات به این نتیجه رسیده که قناتهای الله اباد و ثقیه بطور توامان از اواخر قرن گذشته در مالکیت محمد هاشم میرزا افسر معروف به شازده ی افسر بوده است .
شازده ی افسر فردی ادیب ، شاعر ، سیاستمدار مشروطه طلب در زمان قاجار و رئیس انجمن ادبی ایران در زمان حکومت پهلوی بوده است وی بواسطه ی نیاکان پدری از نوادگان فتحعلعی شاه قاجار و از طرف نیاکان مادری ، نوه ی محمد هاشم میرزای جناب ( از شاگردان حاج ملا هادی سبزواری ) بوده ، شازده ی افسر در دوران جوانی مدتی بعنوان معلم فارسی در منطقه جوین به سر میبرده و مالکیت وی در الله اباد میتواند از ان دوره شروع شده یا حداقل مقدمات ان از ان زمان فراهم شده باشد .( شايان ذكر اينكه اگر شازده ي افسر از نوادگان زن چهاردهم فتحعلي شاه قاجار يعني از نوادگان طرلان خانم (دختر الله يار خان قليچي ) باشد مي توان اين فرضيه را نيز محتمل دانست كه الله آباد در گذشته هاي دورتر و در زمان حكومت الله يار خان قليچي بر منطقه جوين و سبزوار ، در مالكيت الله يار خان بوده و پس از وصلت طرلان خانم با فتحعلي شاه ، اين مالكيت از الله يار خان به نوه و نبيره ي دختري وي يعني شازده ي افسر منتقل شده است.)
مالکیت الله اباد ازشازده ی افسر به دخترش انتقال یافته ( که از او با نام خانم یاد میشده ) و داماد شازده ی افسر فردی به نام جعفر بوده است (وی نیز به جعفر اقا معروف بوده ) . شایان ذکر اینکه جعفر اقا فرزند ملا محمد کاظم خراسانی ( مشهور به اخوند خراسانی ازشاگردان حاج ملا هادی سبزواری و از فقها و مراجع تقلید بزرگ عصر خود و از رهبران مشروطیت ) بوده است .
مالکیت الله اباد از خانم و جعفر اقا به فرزندشان نور اقا انتقال می یابد ( نام نور اقا میتواند بر مبنای نام پدر بزرگ خانم یعنی پدر شازده ی افسر که نورالله میرزا بوده انتخاب شده باشد ) و تا قبل از انقلاب نیز در مالکیت وی بوده است . در تنگاتنگ انقلاب سال 1357 نور اقا مالکیت سه شبانه روز از 12 شبانه روز الله اباد را به شخصی به نام مرادی که گفته میشود از روستای نیشابور بوده است می فروشد و این نوع مالکیت ( 9 شبانه روز از نور اقا و 3 شبانه روز از مرادی ) تا سال 1361 ادامه می یابد .
در سال 1361 نوراقا و مرادی تصمیم به فروش الله اباد می گیرند و گفته می شود مرادی در این سال افرادی را از روستای حکم اباد ( روستایی که در حدود 60 کیلومتر با الله اباد و کهنه فاصله دارد ) به الله اباد می اورد تا مالکیت الله اباد را به انها واگذار نماید که در این زمان افرادی از کهنه که از گذشته بعنوان گردانندگان امورات قنات الله اباد و ثقیه به شمار امده و در امر کشاورزی و باغداری الله اباد زحمت کشیده بوده اند نسبت به این موضوع اعتراض کرده فلذا نور اقا از فروش الله اباد به حکم ابادی ها منصرف می شود و پس از ان در همان سال مالکیت 9 شبانه روز مربوط به نور اقا بوسیله ی مرحوم حاج شیر علی و مالکیت 3 شبانه روز مربوط به مرادی بوسیله ی مرحوم حاج سید عبدالغفار شاددل که هر دو از بزرگان و اربابان کهنه بوده اند خریداری و از طریق نامبردگان به دیگر افراد کهنه ای که طالب خرید ان بوده اند واگذار می شود . شایان ذکر اینکه در ان زمان مالکیت هر ساعت اب شامل قنات الله اباد و ثقیه بطور توامان با کلیه اراضی مربوطه اعم از مسکونی – ابی و دیم می شده و مبلغ خرید ان پنج هزار تومان بوده است که به مرور زمان خرید و فروش اب قناتها و حتی اراضی مربوطه از هم تفکیک شده اند .
پس از سال 1361 قسمت عمده ای از مالکیت الله اباد در اختیار مرحوم حاج شیر علی قرار گرفته و نامبرده ساکن قنات ثقیه معروف به الله اباد پایین( که محل سکونت مالکین قبلی بوده) میگردد و بقیه ی مردم که ساعت یا چند ساعتی از الله اباد را مالک شده بودند در سالهای اولیه بصورت کوچ نشینی تابستانها در الله اباد بالا ساکن و به امر کشاورزی و دامداری می پرداختند تا اینکه این اقامت فصلی و موقت رفته رفته به سکونت دائم تبدیل شده و الله اباد بالا بصورت یک روستای مستقل از کهنه در امد و شایان ذکر اینکه به استناد عکس هوایی که در سال 1334 گرفته شده الله اباد کنونی (بالا ) فقط دارای 2 واحد مسکونی بوده است .
گفته می شود در گذشته اب قناتها ( قنات الله اباد و ثقیه بطور توامان ) در دو مرحله بعلت خشکسالی و ریزش چاهها کاملا خشک شده که مرحله ی اول ان بدلیل خشکسالی در قحطسالی سالهای 1248 تا 1250 و مرحله ی دیگر ان بدلیل ریزش چاهها در سالهای 1335 تا 1336 بوده است تا جایی که در محله اخیر چوپانها جهت اب شرب خود و گله به چشمه ی فقیر اباد مراجعه می کرده اند . در سال 1337 جعفر اقا مالک یا مدیر ان زمان الله اباد نسبت به بازسازی و عمران چاههای قنات اقدام نموده و مجددا قناتها را احیا می نماید .
در حال حاضر قلعه ی الله اباد پایین و کلیه ی خانه های ان به حالت مخروبه درامده و هیچ سکنه ای ندارد .
در خصوص آگاهی از شخصیت شازده ی افسر به صفحه مربوطه (شازده ي افسر)مراجعه شود.
ضمنا مزرعه جعفر آباد نیز در گذشته در قلمرو الله آباد بوده است . در خصوص چگونگی جدائی آن به صفحه مربوطه (مزرعه جعفرآباد)مراجعه شود.
جهت آگاهي از شخصيت الله يار خان به صفحه مربوطه (الله يار خان كه بود؟ ) مراجعه شود.